Update: uitbreiding exportverbod India en Myanmar

Zoals wij al eerder schreven had India op 20 juli 2023 een exportverbod ingesteld voor niet-Basmati witte rijst. Dit is inmiddels uitgebreid met een uitvoerheffing van 20% op parboiled (voorgekookte) rijst. Biologische rijst valt niet onder het exportverbod.

Het is zeer waarschijnlijk dat India nu een minimumprijs gaat instellen voor de export van Basmati rijst. De prijs hiervan ligt al op een historisch hoog niveau, maar zal hierdoor nog verder stijgen. Met deze nieuwste maatregel heeft India nu op alle rijstsoorten beperkingen opgelegd. Redenen hiervan zijn het zorgen voor voedselzekerheid voor de binnenlandse markt én het tegengaan illegale export van bepaalde variëteiten vanwege de enorme vraag.

India is goed voor ca 40% van de wereldwijde rijstvoorziening.

Myanmar heeft afgelopen vrijdag aangekondigd om de rijstexport aan banden te leggen. De reden hiervan is om, net als India, de binnenlandse prijzen onder controle te houden. Deze exportbeperking zal tijdelijk zijn en gaat waarschijnlijk eind deze maand in voor een periode van 45 dagen. Myanmar exporteert 2 miljoen ton rijst per jaar en behoort tot de 5 grootste rijstexporteurs ter wereld. India en Thailand zijn de grootste exporteurs, gevolgd door Vietnam en Pakistan.

De zorgen van de grote kopers zullen hierdoor toenemen. De mondiale rijstprijzen zijn al flink gestegen sinds India’s besluit om de uitvoer te beteugelen. Onder de Aziatische landen liggen de prijzen in Vietnam het hoogst. Ook in Thailand zijn de prijzen opgelopen nadat de regering minder water ter beschikking wil stellen aan de boeren. Hierdoor kunnen de boeren minder rijstplanten inzaaien. Het land kampt met droogte en tekort aan drinkwater.

Grote importerende landen zoals de Filipijnen en Indonesië, haasten zich om hun aankopen te doen, omdat verwacht wordt dat door El Nino de productie van rijst veel minder zal zijn. Deze landen produceren zelf niet genoeg rijst en importeren daarom veel uit de omliggende landen.

Sinds het eerste verbod zijn de prijzen al met 15-25% gestegen. Hierdoor nemen de zorgen over betaalbaarheid en beschikbaarheid toe, vooral voor de armste landen. India exporteerde vorig jaar een verscheidenheid aan rijstsoorten, waaronder 4,5 miljoen ton hoog aangeschreven basmati rijst, 8 miljoen ton voorgekookte rijst, 6 miljoen ton niet-basmati witte rijst en 3,5 miljoen ton breukrijst. Het meest kwetsbaar in deze situatie zijn de economisch achtergestelde bevolkingsgroepen in landen als Bangladesh en Nepal, die sterk afhankelijk zijn van Indiase witte rijst, en in verschillende Afrikaanse landen zoals Benin, Senegal, Togo en Mali, waar de betaalbare en voedzame gebroken rijstvariëteit is een voedingsmiddel.

Er is overigens nog een mogelijkheid dat India een speciale regeling treft voor de export naar de Filipijnen en Indonesië. Het IMF dringt hierop aan, waardoor er dan wellicht wat meer rust zal komen op de markt.